Valeriano(-de-mountagno)
Valeriana montana
Caprifoliaceae Valerianaceae
Nom en français : Valériane des montagnes.
Descripcioun :Aquesto valeriano trachis en mountagno ounte fai de mato. Semblo proun à Valeriana rotundifolia. Li fueio soun un pau verdalo e en cors à la baso pèr Valeriana rotundifolia alor qu'èi pas lou cas pèr Valeriana montana. Valeriana tripteris tambèn ié sèmblo, fau bèn regarda li fueio de la cambo que soun proun diferènto, emé tres fueioun. Coumpara emé la valeriano-di-fueio-roundo.
Usanço :La racino se bèu en tisano contro li mau de dènt e de "nèrvi" (vèire la valeriano), P. Lieutaghi, op.cit. p. 551 .
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Valeriana
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Auto mountagno
- Mountagno mejano
- Roucas
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Valeriana montana L., 1753
Pato-dóu-diable
Gymnadenia nigra subsp. rhellicani
Orchidaceae Leguminosae
Autre noum : Maneto.
Noms en français : Nigritelle de Rellikon, Nigritelle noirâtre.
Descripcioun :La pato-dóu-diable, que ié dison tambèn maneto, s'atrovo dins lis àuti pelouso dis Aup. Li flour soun roujo amé la baso de la grosso petalo duberto au contro de la man-de-diéu Gymnadenia nigra subsp. corneliana di flour roso. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai. Pato, man e maneto an de vèire emé lou tubercule palma en formo de man.
Port : Erbo
Taio : 7 à 20 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gymnadenia
Famiho : Orchidaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto endemico
Jun à avoust
Liò : Pelouso
- Pasquié
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèsr-Aupenco
Ref. sc. : Gymnadenia nigra subsp. rhellicani (Teppner & E.Klein) J.M.Tison
(= Gymnadenia rhellicani Teppner & E.Klein )